[ Pobierz całość w formacie PDF ]

końca życia.
Ażeby wytrwać w stanie łaski do końca życia, tak by śmierć zastała nas w łasce,
człowiek potrzebuje absolutnie specjalnej pomocy łaski Bożej. Tej specjalnej pomocy
165
domaga się zmienność naszej wolnej woli. Człowiek jest z natury zmienny. Raz obiera
zło, innym razem dobro i na odwrót. To zaś, co jest z natury swej zmienne, aby móc się w
czymś utrwalić potrzebuje pomocy kogoś, kto z natury jest niezmienny. A więc, aby
człowiek z natury zmienny mógł trwać niezmiennie przy Bogu, czyli w stanie łaski,
potrzebuje pomocy Bożej.
Trwać w powstrzymywaniu się od grzechu do końca życia, to znaczy wytworzyć w
sobie takie nastawienie, w którym grzech byłby niemożliwy. Takiego nastawienia nie
można w sobie wyrobić siłami wolnej woli bez pomocy nadprzyrodzonej, która by
sprawiła w nas to trwanie do końca. Ta pomoc nadprzyrodzona. różna od łaski
uświęcającej, to specjalny dar i specjalna łaska. Istota tego daru, to połączenie stanu łaski
ze śmiercią, niezależnie od tego, czy ktoś żył w stanie łaski krótko, czy długi czas. Ta
specjalna pomoc jest zupełnie darmowa; nie można jej sobie wysłużyć w sposób ścisły,
ale jedynie wyprosić. Posiadanie tego daru jest dla nas tajemnicą. Nikt nie może wiedzieć
czy go otrzymał, chyba że Pan Bóg komuś to objawi. Można jedynie przypuszczać z
pewnych oznak, np. jeśli ktoś długi czas żyje w stanie łaski, można się spodziewać że
wytrwa w niej do końca.
Istnieje ścisła łączność między darem wytrwania a przeznaczeniem. Teologowie w
różny sposób tę łączność tłumaczą. Ci co przyjmują przeznaczenie  po przewidzeniu
zasług (post praevisa merita) muszą powiedzieć - chcąc być logicznymi - że dar
wytrwania uprzedza akt przeznaczenia. czyli że wytrwanie jest przyczyną przeznaczenia.
Ci zaś, którzy twierdzą. że przeznaczenie uprzedza przewidzenie zasług (ante praevisa
merita) muszą uznać że wytrwanie jest skutkiem przeznaczenia.
/10/ Przez dobra doczesne należy rozumieć bogactwa materialne, sławę,
zaszczyty, przyjaz
ń ludzką, radości, wiedzę, te wszystkie dobra tak cielesne, jak i
duchowe, które z natury są czymś dobrym i mogą pomagać do udoskonalenia człowieka
oraz są Pożyteczne w życiu ludzkim. O ile te dobra pomagają do życia cnotliwego - a
przez to do zbawienia - można je wysłużyć zarówno dla siebie, jak i dla innych.
Wszystko, cokolwiek pomaga do uświęcenia i zbawienia, nawet nieszczęścia, cierpienia
(to co uważamy za złe). upokorzenia, wszystko to podlega zasłudze. Ci co szkodzą lub
prześladują świętych, są właściwie na ich usługach, bo pomagają im do uświęcenia. Dla
ludzi żyjących w stanie łaski zarówno dobra doczesne, jak i zło pomagają do większego
uświęcenia, jak to widzimy u Tobiasza.  A wiemy, że tym, którzy miłują Boga, wszystko
dopomaga ku dobremu; tym, którzy powołani są według postanowienia święci (Rz. 8,
28).
Dobra doczesne, brane same w sobie (abstrahujÄ…c od tego czy pomagajÄ… lub nie do
zbawienia) mogą być przedmiotem zasługi w porządku przyrodzonym. Dobrami
doczesnymi nagradza Bóg nie tylko sprawiedliwych, ale i grzeszników, i niewierzących.
Ojcowie Kościoła tłumaczą powodzenie pogańskich Rzymian nagrodą za cnoty
obywatelskie.
Bóg nie Zawsze nagradza ludzi dobrych dobrami doczesnymi, ponieważ zasługa
na nagrodę doczesną nie jest ścisła, a ponadto dlatego, że człowiek ma cel
166
nadprzyrodzony, który jest właściwą nagrodą, i dlatego nieraz Bóg w swoich wyrokach
niezbadanych odmawia dobrym dóbr doczesnych, których nie odmawia ludziom złym.
Jeśli chodzi o grupy społeczne, np. narody, Bóg docześnie nagradza za cnoty
powodzeniem, wielkością, sławą itd., za występki zaś karze niepowodzeniem.
Społeczność jest doczesna, więc już tu na ziemi winna ponieść nagrodę lub karę (Dent.
28, 1-13)
167
SPIS RZECZY
PRYMAS POLSKI Z OKAZJI DZIESI
CIOLECIA PRACY WYDAWNICZEJ
SUMY TEOLOGICZNEJ W J
ZYKU POLSKIM ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
PRZEDMOWA ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ZAGADNIENIE 106. O PBAWIE EWANGELICZNYM, KTÓRE ZWIEMY
PRAWEM NOWYM, CZYM JEST ? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Artykuł 1. Czy prawo nowe jest prawem pisanym ? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Artykuł 2n Czy nowe prawo dokonuje usprawiedliwienia ? ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Artykuł 3. Czy prawo nowe powinno być dane od początku świata ? ... ... ... ... ...
Artykuł 4. Czy prawo nowe powinno trwać aż do końca świata ? ... ... ... ... ... ...
Objaśnienia tłumacza ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ZAGADNIENIE 107. PORÓWNANIE PRAWA NOWEGO ZE STARYM ... ...
Artykuł 1. Czy prawo nowe jest czymś innym niż prawo stare ? ... ... ... ... ... ... ...
Artykuł 2. Czy nowe prawo jest wypełnieniem prawa starego? ... ... ... ... ... ... ...
Artykuł 3. Czy prawo nowe zawiera się w starym ? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Artykuł 4. Czy prawo nowe jest bardziej uciążliwe aniżeli stare? ... ... ... ... ... ...
Objaśnienia tłumacza ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ZAGADNIENIE 108. O ZAWARTOZ
CI NOWEGO PRAWA ... ... ... ... ... ... ...
Artykuł 1. Czy nowe prawo powinno nakazywać lub zakazywać pewne uczynki [ Pobierz całość w formacie PDF ]