[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Sytuacja była niezręczna dla każdego, dla za-
kochanego zaś wręcz okropna,
Na szczęście ulica Saint-Martin leżała dość
daleko od zamku Nesle. Gdyby tylko o dwa kroki
była, Ascanio nigdy by ich nie uczynił; ale musiał
przebyć dwa kilometry, ruszył tedy w drogę.
Nic nie oswaja bardziej z niebezpieczeństwem
jak czas lub odległość, która nas od niego dzieli.
Dla każdego człowieka silnego ducha lub szczęśli-
wego refleksja jest potężnym sojusznikiem. Do tej
ostatniej kategorii należał Ascanio. W owych cza-
sach ludzie nie mieli jeszcze w zwyczaju udawać
zniechęconych życiem, zanim w nie na dobre wes-
zli. Wszelkie uczucia były szczere i otwarcie się
przejawiały: radość  śmiechem, cierpienie  łza-
mi. Zmanierowanie było czymś prawie nieznanym
tak w życiu, jak i w sztuce, a gładkiego
dwudziestolatka wcale nie upokarzało przyznanie
się, że jest szczęśliwy.
Poruszenie Ascania zawierało pewną dozę
szczęścia. Sądził, że zobaczy Colombe dopiero
następnej niedzieli, i oto miał ją ujrzeć jeszcze
110/234
tego dnia. Zyskiwał zatem sześć dni, a sześć dni
oczekiwania to dla zakochanego, jak wiadomo,
sześć wieków.
Toteż w miarę jak się zbliżał do celu, wszystko
wydawało mu się coraz prostsze: owszem, za jego
to radą Cellini poprosił króla o zamek Nesle na
pracownię, czyż jednak Colombe mogła mu mieć
za złe, że pragnął się znalez
ć bliżej niej?
Wprowadzenie florenckiego złotnika do dawnego
zamku panów Amaury mogło się odbyć, co praw-
da, jedynie ze szkodą dla ojca Colombe traktu-
jącego go jako swoją własność, ale czy istotnie
było to ze szkodą, skoro imć pan d'Estouteville
am nie mieszkał? Benvehuto miał zresztą tysiące
sposobów, żeby za to zapłacić: obdarowanie pre-
wota pucharem, córki naszyjnikiem (a Ascanio
podejmował się go wykonać) mogły i powinny były
w owym wieku sztuki wiele załatwić. Ascanio
widział już książęta, królów i papieży gotowych
sprzedać koronę, berło czy tiarę, byle nabyć
któryś z cudownych klejnotów wychodzących
spod palców mistrza. W ostatecznym tedy rozra-
chunku, zakładając, że sprawy tak właśnie się
ułożą, imć pan Robert będzie jeszcze dłużnikiem
Celliniego  mistrz był bowiem tak szczodry, że
gdyby prewot uprzejmie się zachował, Ascanio
111/234
wierzył, iż Benvenuto znalazłby się iście po
królewsku.
Dotarłszy do końca ulicy Saint-Martin Ascanio
czuł się zwiastunem pokoju wybranym przez Bo-
ga, aby utrzymać harmonię między dwiema
potęgami. Wszelako mimo takiego przekonania,
nie mając nic przeciwko temu, aby  zakochani są
doprawdy zadziwiającymi istotami!  wydłużyć o
dziesięć minut drogę, ruszył brzegiem Sekwany,
zamiast przepłynąć ją łodzią, i przeszedł na drugą
stronę mostem aux Moulins. Wybrał tę trasę być
może dlatego, że poprzedniego dnia tędy właśnie
podążał za Colombe. Niezależnie jednak od przy-
czyny, dla której dokonał takiego wyboru, po około
dwudziestu minutach stanął przed zamkiem
Nesle.
Kiedy się tam jednak znalazł, kiedy ujrzał go-
tycką furtę, przez którą musiał przejść, kiedy
zobaczył uroczy gotycki pałacyk z górującymi
ponad murem strzelistymi dzwonniczkami, kiedy
pomyślał, że za półprzy-mkniętymi z powodu up-
ału okiennicami przebywa piękna Colornbe, całe
rusztowanie wspaniałych marzeń, jakie wzniósł po
drodze, runęło niczym budowle z chmur burzone
jednym podmuchem wiatru: zajrzał oto w oczy
rzeczywistości, a rzeczywistość jego.zdaniem
wcale nie napawała otuchą.
112/234
Jednakże po kilkuminutowym postoju, postoju
tym dziwniejszym, że Ascanio tkwił sam jeden na
ulicy w palącym słońcu, pojął, że powinien coś zro-
bić. A nie pozostawało mu nic innego, jak wejść do
zamku. Podszedł tedy do bramy i uniósł kołatkę.
Bóg jeden wie, czy by ją opuścił, gdyby w tej
właśnie chwili przypadkiem brama się nie otwarła
i gdyby nie stanął twarzą w twarz z kimś w rodzaju
trzydziestoletniego totumfackiego, z wyglądu pół
na pół lokaja i wieśniaka. Był to ogrodnik imć pana
Roberta d'Estouteville.
Ujrzawszy się, obaj krok w tył postąpili.
 Czego waść sobie życzysz?  spytał ogrod-
nik.
Ascanio, zmuszony do ataku, przywołał całą
swoją odwagę i mężnie odparł:
 Chcę obejrzeć zamek.
 Jakże to? Obejrzeć zamek?  zdumiał się
ogrodnik.  A to w czyim imieniu?
 W imieniu króla!  rzekł Ascanio.
 W imieniu króla!  zawołał ogrodnik. 
Jezus Maria! Czyżby król chciał go nam odebrać?
 Być może  przyznał Ascanio.
 Jakże to?
113/234
 Chyba sam rozumiesz, przyjacielu 
powiedział Ascanio pewnym głosem, za co sam
siebie podziwiał  że nie tobie muszę z tego
zdawać sprawę?
 Oczywiście, panie. Z kim wasza miłość chce
mówić?
 Czy imć pan prewot jest?  spytał Ascanio,
doskonale wiedząc, że prewota na zamku nie ma.
 Nie, jaśnie panie. Jest w Chatelet.
 A pod jego nieobecność kto go zastępuje?
 Jego córka, panienka Colombe. Ascanio
poczuł, że rumieni się po same uszy.
 I jest jeszcze  ciągnął ogrodnik  jejmość
Perrine. Jaśnie pan chce mówić z jejmością Perrine
czy z panienką Colombe?
Pytanie było zgoła naturalne, wywołało jednak
straszliwą walkę w sercu Ascąnia. Otworzył usta,
by powiedzieć, że chce mówić z panienką
Colombe, a tymczasem, jak gdyby równie śmiałe
słowa nie mogły mu przejść przez usta, poprosił o
rozmowę z jejmością Perrine.
Ogrodnik, daleki od przypuszczenia, iż jego
pytanie, które uważał za całkiem zwyczajne,
wywołało tak wielkie zamieszanie, skłonił głowę
ulegle i ruszył przodem przez dziedziniec w stronę
114/234
bramy prowadzącej do Petit-Nesle. Ascanio
poszedł za nim.
Musiał minąć jeszcze jeden dziedziniec,
potem następną bramę, potem jeszcze niewielki
kwietnik, wejść po .schodach, przejść przez długi
korytarz. Wreszcie ogrodnik otworzył drzwi i rzekł:
 Panno Perrine, przyszedł jakiś młody pan,
chce obejrzeć zamek w imieniu króla.
I odsunąwszy się, zrobił miejsce Ascaniowi,
który stanął w progu.
Ascanio oparł się o ścianę, mgła zasnuła mu
oczy; oto bowiem  rzecz całkowicie naturalna,
wszelako jej nie przewidział  jejmość Perrine
była razem z 
olombe, znalazł się przed nimi oby-
dwiema.
Jejmość Perrine siedziała przy kołowrotku i
przędła, Colombe siedziała przy krosnach i tkała.
Obie jednocześnie podniosły głowy-i spojrzały w
stronę drzwi.
Colombe natyohmiast rozpoznała Ascania.
Czekała nań, choć rozsądek jej mówił, że nie może [ Pobierz całość w formacie PDF ]